बँकेत जमा केल्यानंतर 2000 रुपयांच्या नोटा बाजारात येणार नाहीत(RBI announcement). त्यामुळे केवळ ५०० रुपयांची नोट ही देशातील सर्वात मोठी नोट असेल. दरम्यान, 500 रुपयांचे नवीन अपडेट समोर आले आहे.
रिझर्व्ह बँकेने (RBI) शुक्रवारी 2000 रुपयांच्या नोटा चलनात आणल्याची घोषणा केली. सेंट्रल बँकेने म्हटले आहे की ज्यांच्याकडे 2000 रुपयांच्या नोटा आहेत त्यांनी त्या 30 सप्टेंबर 2023 पर्यंत बँकांमध्ये जमा कराव्यात. बँकेत जमा केल्यानंतर 2000 रुपयांच्या नोटा बाजारात येणार नाहीत. त्यामुळे केवळ ५०० रुपयांची नोट ही देशातील सर्वात मोठी नोट असेल.(RBI announcement)
500 रुपयांच्या नोटांचे चलन वाढणार आहे
2000 रुपयांच्या नोटा बंद झाल्यामुळे देशात 500 रुपयांच्या नोटांचे चलन लक्षणीय वाढणार आहे. त्यामुळे खोट्या नोटांची खेप वाढू नये, अशी भीती आरबीआयला वाटत आहे. म्हणूनच 500 रुपयांबाबत दोन अपडेट्स समोर आल्या आहेत. सर्वप्रथम, नोटांची मागणी वाढल्यामुळे, चलन वाढवण्यासाठी छपाई वाढवावी लागेल. यासोबतच बनावट नोटा पकडण्यासाठी खऱ्या आणि बनावट यातील फरक करणेही आवश्यक असणार आहे.
500 रुपयांच्या नोटांचे उत्पादन वाढले(RBI announcement)
आरबीआय (रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया) ने सुमारे 2000 रुपयांची नोट अपडेट केल्यानंतर 500 रुपयांच्या नोटेची छपाई वाढवण्यात आली आहे. देवास बँक नोट प्रेस (BNP) ने आपल्या कर्मचाऱ्यांना 500-500 रुपयांच्या नोटांची दैनिक उत्पादन मर्यादा वाढवण्याचे आदेश दिले आहेत. यासाठी दररोज 22 दशलक्ष नोटा (2.20 कोटी नोटा) छापल्या जातील. यासाठी कर्मचाऱ्यांना 22 तास काम करावे लागणार आहे. कर्मचारी 11-11 तासांच्या दोन शिफ्टमध्ये काम करतील. आत्तापर्यंत देवास प्रेसमध्ये ९-९ तासांची शिफ्ट असते.
2 कोटींहून अधिक नोटा छापल्या गेल्या(RBI announcement)
देवास नोट प्रेसमध्ये 500 रुपयांची नोट छापली जाते. सध्या दररोज 500, 200, 100, 50 आणि 20 रुपयांच्या एकूण 18-20 दशलक्ष नोटा छापल्या जातात. पण, 2000 रुपयांच्या नोटांबाबतच्या घोषणेनंतर आता 500 रुपयांच्या नोटांची छपाई वाढवण्यात आली आहे. एका आकडेवारीनुसार, गेल्या रविवारपासून 500 रुपयांच्या केवळ 22 दशलक्ष नोटा छापल्या गेल्या आहेत.
एकूण किती कर्मचारी आहेत?
देवास प्रेसमध्ये सुमारे 1100 कर्मचारी नोटांच्या छपाईसाठी कार्यरत आहेत. नोटा छापण्यासाठी रबर सिलिंडर बनवण्याचे काम कर्मचारी रोज करतात. या सिलिंडरचा वापर नोटांवर शाई लावण्यासाठी केला जातो. नोटांच्या छपाईमध्ये वापरण्यात येणारी शाई स्विस कंपनीने बनवली आहे. वेगवेगळ्या शाई वेगवेगळ्या गोष्टी करतात. त्याचा कागदही खास पद्धतीने तयार केला जातो. आरबीआय कागदाऐवजी कापसापासून नोटा बनवते. कागदी नोटांचे वय जास्त नाही. कापूस व्यतिरिक्त, चिकट द्रावण आणि गॅटलिनचा वापर केला जातो.